Rozliczanie ICO/IDO/STO

Jak legalnie i bezpiecznie rozliczyć zebrane środki z emisji tokenów?


📌 Czym różni się rozliczenie ICO, IDO i STO?

Rodzaj emisji
Charakter podatkowy
Wyzwania główne

ICO / IDO

Sprzedaż usług / dostępów (utility token)

Rozpoznanie przychodu, moment opodatkowania

STO

Emisja papierów wartościowych

Zgłoszenie do regulatora, compliance, raportowanie inwestorów


🧠 Główne pytania, które trzeba sobie zadać:

  1. Czy token, który sprzedaję, ma charakter usługowy czy inwestycyjny?

  2. Czy środki zbierane są w ramach działalności firmy, fundacji, DAO czy osoby fizycznej?

  3. Czy miejsce rozliczenia to Polska, ZEA, Szwajcaria czy inna jurysdykcja?

  4. Kiedy należy rozpoznać przychód? W dniu wpłaty, claimu, czy dostarczenia wartości?


💰 Kiedy powstaje przychód podatkowy?

To zależy od rodzaju tokena i kraju:

🔸 Utility Token (ICO/IDO)

  • W Polsce: przychód powstaje w momencie otrzymania zapłaty, niezależnie od tego, czy token został od razu wydany.

  • W ZEA / Szwajcarii: możliwa odroczona kwalifikacja, przy przyjęciu modelu rezerwacyjnego.

📌 Jeśli token zapewnia np. dostęp do aplikacji lub platformy, to traktowany jest jak zaliczka na usługę = przychód.

🔸 STO (Security Token Offering)

  • Traktowany jak emisja papierów wartościowych – często bez opodatkowania w momencie emisji, ale z obowiązkiem sprawozdawczości.

  • Dochód opodatkowany po stronie inwestora (np. dywidendy, zyski ze sprzedaży).


📊 Jak wygląda rozliczenie w praktyce?

🔹 1. Wystawienie tokena

  • Przypisanie tokenów = nie powoduje skutku podatkowego

  • Jeśli jest zintegrowany z usługą → moment opodatkowania to data płatności

🔹 2. Wpłaty w krypto (np. USDT, ETH)

  • W Polsce: należy ustalić wartość w PLN na dzień wpłaty

  • Księgowanie: „Wpływ kryptowaluty” → przychód z działalności / zaliczka na usługę

🔹 3. Wypłaty / przeliczenie

  • Jeśli środki są wymieniane na fiat (np. USDT → EUR / PLN), może powstać dochód z tytułu różnicy kursowej

  • W niektórych krajach (np. Estonia) dopiero wymiana tokena na fiat powoduje powstanie obowiązku podatkowego


📑 Jakie dokumenty przygotować?

Dokument
Cel

Regulamin sprzedaży tokena

Określa, co kupuje inwestor – usługa czy udział

Umowa z inwestorem (STO)

Emisja tokenów inwestycyjnych = dokument akcyjny

Faktura / potwierdzenie wpłaty

(opcjonalnie) dla inwestorów instytucjonalnych

Kalkulacja przychodu

Na potrzeby księgowości i raportów

Tabela rozliczeniowa (Excel, CoinTracking)

Data, ilość, waluta, wartość PLN


🔐 W przypadku STO – dodatkowe obowiązki

  • Rejestracja oferty (np. w FINMA / SEC / KNF – w zależności od kraju)

  • Obowiązek AML / KYC i identyfikacji beneficjentów

  • Raportowanie do organów nadzoru (np. liczba tokenów, inwestorzy zagraniczni)

  • Często wymagana struktura funduszowa (np. SPV, fundusz tokenizacyjny)


📌 Czy można rozliczać ICO poza Polską?

Tak – i to często jest bardziej opłacalne. Najczęstsze jurysdykcje:

Jurysdykcja
Zalety
Uwagi

ZEA (RAK DAO)

Brak podatku od dochodu, token-friendly

Konieczność legalizacji spółki

Szwajcaria

Jasne przepisy FINMA

Koszty setupu + raportowanie

Estonia

Prosty system i brak podatku do wypłaty

Konieczność lokalnej księgowości

BVI / Salwador

Pełna swoboda, brak podatków

Uwaga na compliance i reputację


📋 Checklista przed startem sprzedaży tokena:

✅ Czy Twój token ma określony status (utility / security)? ✅ Czy masz zdefiniowany moment powstania przychodu? ✅ Czy wybrałeś jurysdykcję rozliczenia? ✅ Czy masz politykę księgową i narzędzia do raportowania? ✅ Czy inwestorzy otrzymają potwierdzenia zakupu / claim?


Podsumowanie

Rozliczenie zbiórki tokenów to nie tylko obowiązek księgowy, ale również element zaufania.

📊 Jeśli nie wiesz, kiedy i jak płacisz podatki – inwestorzy nie będą wiedzieli, czy Ci ufać.

Last updated