Weryfikacja tokenomii
Jak upewnić się, że Twoja tokenomia naprawdę działa?
💡 Czym jest tokenomia?
Tokenomia to struktura ekonomiczna projektu Web3 – sposób, w jaki:
tokeny są tworzone, dystrybuowane i używane,
użytkownicy wchodzą z nimi w interakcję,
a cały ekosystem utrzymuje płynność, motywację i rozwój.
To połączenie ekonomii, matematyki, UX i strategii.
❗Dlaczego trzeba ją zweryfikować?
Źle zaplanowana tokenomia to najczęstszy powód porażki ICO/IDO.
Typowe błędy:
Zbyt duża podaż tokenów → inflacja i brak wartości
Brak utility → token „do niczego nie służy”
Zbyt szybkie odblokowanie → dump po sprzedaży
Za mało dla zespołu → brak motywacji
Za dużo dla zespołu → brak zaufania
Token, który nie ma strategii i celu, traci wartość szybciej niż go pozyskał.
✅ Co trzeba sprawdzić w ramach weryfikacji?
🔹 1. Struktura alokacji
Zespół i doradcy
10–20% (z vestingiem)
Inwestorzy prywatni
10–25% (cliff + vesting)
Public sale
5–15%
Ekosystem i rozwój
20–40%
Rezerwa / staking
10–25%
Marketing
5–10%
Liquidity pool
3–5%
Sprawdź: ✅ Czy nie ma nadmiaru w jednym obszarze? ✅ Czy są limity na wallety (anti-whale)? ✅ Czy cała podaż jest rzeczywiście potrzebna?
🔹 2. Mechanika utility
Zadaj sobie pytania:
Do czego token służy po zakupie?
Czy użytkownicy mogą go używać (a nie tylko trzymać)?
Czy zachęcam ich do działania: stake, pay, vote, access, burn?
Czy utility da się rozbudować z czasem?
✅ Dobrze, jeśli token łączy kilka funkcji: – narzędzie dostępu (np. do aplikacji), – governance (głosowania), – reward (staking, cashback), – mechanizm deflacyjny (np. spalanie przy użyciu).
🔹 3. Model vestingu i płynności
Upewnij się, że:
Nie ma nadmiernego uwalniania tokenów po ICO
Wypłaty dla zespołu są rozciągnięte na min. 12–24 miesiące
Airdropy są rozłożone w czasie
Pula płynności (DEX) jest zabezpieczona (np. zablokowana na 12 mies.)
📌 Sprawdź też, czy planujesz zapewnienie płynności tokena: staking, farming, DEX liquidity mining?
🔹 4. Symulacja tokenomii
Przygotuj arkusz (Excel, Airtable, Notion), w którym:
Zdefiniujesz scenariusze: ile tokenów trafia na rynek w miesiącu 1, 3, 6, 12, 24
Obliczysz potencjalny supply w obiegu (circulating supply)
Zobaczysz: jak cena tokena może się zachować przy różnych poziomach popytu
Symulacja = mapa ryzyka. Dzięki niej unikasz sytuacji, że nagle 60% tokenów staje się dostępnych i rynek się załamuje.
🔹 5. Audyt tokenomii (zewnętrzny)
Dobrym ruchem przed public sale jest zlecenie audytu tokenomii:
niezależnemu doradcy Web3
firmie audytowej (np. Hacken, Tokenomics DAO, DAOmaker)
doświadczonym inwestorom z Web3 (np. advisor z innego projektu)
📌 Czasem warto zapłacić 500–1000 USD, by ktoś powiedział: „Tu masz dziurę – napraw zanim wyciekną pieniądze.”
📋 Checklista tokenomii
✅ Token ma jasne utility i użyteczność ✅ Alokacja nie wzbudza podejrzeń ✅ Vesting i cliff zabezpieczają płynność ✅ Symulacja circulating supply wygląda stabilnie ✅ Smart kontrakt nie pozwala na manipulację (np. mint przez admina) ✅ Użytkownik wie: „Po co mi ten token i co mogę z nim zrobić”
Podsumowanie
Weryfikacja tokenomii to ostatnia brama przed startem ICO. Zły token = spadek ceny, brak użycia, zła reputacja. Dobry token = wartość, lojalność, sukces.
📊 Token nie musi być ładny. Musi działać. A jego ekonomia musi mieć więcej sensu niż emocji.
Last updated